Maligna kataralna groznica – prikaz slučaja

Abstract

Maligna kataralna groznica je fatalno virusno oboljenje goveda, ali i drugih papkara. Bolest prouzrokuju četiri različita virusa iz familije Herpesviridae i roda Macavirus: Alcelaphine gammaherpesvirus 1 (AlHV–1), Alcelaphine gammaherpesvirus 2 (AlHV–2), Caprine gammaherpesvirus 2 (CpHV 2) i Ovine gammaherpesvirus 2 (OvHV-2). Najistraženije forme bolesti uključuju malignu kataralnu groznicu, koju prouzrokuje Alcelaphine gammaherpesvirus 1 kod papkara u Africi i životinja u zoološkim vrtovima i malignu kataralnu groznicu koju prouzrokuje Ovine gammaherpesvirus 2 kod goveda. Slučajevi maligne kataralne groznice su prijavljeni širom sveta. U Evropi su prijavljeni sporadični slučajevi maligne kataralne groznice kod goveda prouzrokovani sa OvHV–2. Kod svih oblika maligne kataralne groznice, postoji prirodni pravi domaćin kod koga ne dolazi do kliničke manifestacije oboljenja i prijemčive vrste, kod kojih dolazi do ispoljavanja kliničkih znakova. Pravi domaćin za OvHV–2 su ovce koje izlučuju virus, a do infekcije goveda dolazi putem aerosola usled kohabitacije. Kod goveda, bolest je najčešće akutnog toka sa ispoljenim kliničkim znacima koji obuhvataju: visoku temperaturu, depresiju, okularni i nazalni mukopurulentni eksudat, zamućenje kornee, limfadenopatiju, dijareju i mogući letalan ishod. Letalitet je kod goveda, sa manifestnim kliničkim znacima bolesti, 70-80 procenata. Maligna kataralna groznica je posebno značajna u diferencijalnoj dijagnostici nekih naročito opasnih infektivnih bolesti kao što su virusna dijareja goveda, slinavka i šap i infektivni rinotraheitis goveda. Iako je bolest potvrđena u Srbiji i u regionu postoji mali broj objavljenih saopštenja o tome. U ovom radu je opisan slučaj maligne kataralne groznice kod junice koja je preživela infekciju. Kod junice su opisani klinički znaci koji su obuhvatali: visoku temperaturu, otok limfnih čvorova, mukopurulentan iscedak iz očiju, inapetenciju, dijareju i erozije po mukozi usne duplje. Obolela junica se nalazila u kohabitaciji sa 7 ovaca i još jednim govečetom koga koga nije prijavljena pojava simptoma. Uzorci pune krvi (EDTA), brisa oka i brisa nosa su uzeti od junice sa opisanim kliničkim simptomima, zatim od govečeta bez kliničkih simptoma i od ovaca sa kojima je obolela jedinka bila u kohabitaciji. Od obolele jedinke su uzorci uzimani svake sedmice radi utvrđivanja trajanja viremije. Uzorci su dostavljeni u Naučni institut za veterinarstvo Srbije gde je izvršena dijagnostika primenom PCR metodologije. Genom uzročnika maligne kataralne groznice (OvHV-2) je utvrđen iz uzorka EDTA krvi, nazalnih i očnih briseva kod obolele junice, zatim kod dve od 7 kohabitirajućih ovaca, dok kod drugog prijemčivog govečeta genom uzročnika nije detektovan. Vrlo interesantan podatak čini dužina trajanja viremije kod obolele junice, koja je u ovom slučaju iznosila skoro dva meseca. To je bilo potvrđeno prisustvom genoma virusa maligne kataralne groznice u uzorcima EDTA krvi, brisa oka i nosa i dva meseca nakon prvih zabeleženih simptoma. Izvor infekcije za obolelu junicu su predstavljale dve ovce kod kojih je detektovan genom virusa maligne kataralne groznice, a druga prijemčiva jedinka u zapatu nije obolela uprkos kohabitaciji. Kod junice koja je preživela infekciju nije zabeležen potpun oporavak. Opisane su hronične promene koje su obuhvatale zamućenje kornee kao i pojavu ožiljaka po nazalnoj i bukalnoj mukozi. Na osnovu zapaženih simptoma aplikovana je simptomatska terapija koju su činili preparati na bazi glukokortikosteroida (deksametazon), antibiotika širokog spektra delovanja (tetraciklini), zatim preparati na bazi kalcijuma, rastvori glukoze i fiziološki rastvor.